Personen die een erg traumatiserende ervaring hebben meegemaakt ontwikkelen soms een posttraumatische stress stoornis (PTSS). Dit kan bijvoorbeeld een overval of auto-ongeluk zijn, maar ook gebeurtenissen uit het dagelijks leven zoals een bevalling kunnen symptomen veroorzaken.
Een onderzoeker van de Universiteit van Tel Aviv heeft vastgesteld dat ongeveer een derde van alle net bevallen vrouwen enkele symptomen van PTSS vertonen. Een kleiner percentage ontwikkelt een volledige posttraumatische stress stoornis als gevolg van het bevallen.
PTSS na de bevalling
De onderzoekers interviewden 89 net bevallen vrouwen tussen de 20 en 40 jaar oud, eerst binnen 2 tot 5 dagen na de bevalling en een maand na de bevalling nog een eens. Ze vonden dat van deze deelnemers 25.9 procent symptomen vertoonde van een posttraumatische stress stoornis, 7.8 procent deels leed onder deze stoornis en 3.4 procent symptomen had van volledige PTSS. Symptomen zijn onder andere het hebben van flashbacks van de bevalling, het uit de weg gaan van discussie over de bevalling, fysieke reacties zoals hartkloppingen tijdens gesprekken en er tegenop zien om nog een kind te nemen.
Belangrijk is dat 80 procent van de bevallen vrouwen had gekozen voor een natuurlijke bevalling zonder pijnbestrijdende medicatie. De situatie voor Nederland verschilt daar niet veel van: omdat ongeveer 35 % van de vrouwen volgens de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie thuis bevalt, wordt er in ons land relatief weinig gebruik gemaakt van pijnbestrijding. Uiteindelijk krijgt ongeveer 8% van de bevallende vrouwen een ruggenprik. Volgens het Landelijk Kenniscentrum Psychiatrie en Zwangerschap is de kans dat Nederlandse vrouwen na de bevalling PTSS krijgen 1,5 tot 2%. Dit is dus iets lager dan de cijfers uit Tel Aviv.
Risicofactoren PTSS
Volgens onderzoeker Rael Strous, hoogleraar aan de Universteit van Tel Aviv, was pijn management één van de factoren die beslissend waren voor het wel of niet oplopen van PTSS: “Hoe minder pijnbestrijding er was, hoe groter de kans dat een vrouw PTSS ontwikkelde.” Van de vrouwen die geen PTSS symptomen ontwikkelden, had maar 48% een natuurlijke bevalling gehad. Andere factoren die bijdroegen waren het lichaamsbeeld van de vrouw, angst tijdens de bevalling en complicaties in de betreffende en eerdere zwangerschappen en bevallingen. Tot hun verbazing ontdekten de onderzoekers dat de steun van een verloskundige of een doula tijdens de bevalling geen verschil maakte. Factoren zoals socio-economische en burgerlijke staat, opleidingsniveau en religie hadden ook geen effect.
Het Landelijk Kenniscentrum Psychiatrie en Zwangerschap geeft als tip bij de verwerking van een traumatische bevalling aan dat het goed is om erover te praten. Dit hoeft niet per sé met een hulpverlener te zijn, maar vooral iemand met een vertrouwensband.
Ook wordt aangeraden om in een later stadium nog eens een gesprek aan te gaan met de verantwoordelijke personen en de gebeurtenis door te spreken. Zeker als de betrokkene laat blijken dat hij of zij het ook vervelend vindt dat het mis is gelopen.
Als de symtomen blijven aanhouden, kun je met bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie (CGT) en Eye Movement and Desensitization Reprocessing (EMDR geholpen worden om over het trauma heen te komen. Ook kun je tijdelijk medicijnen voorgeschreven krijgen. Het is dan wel belangrijk dat je bij je arts aangeeft of je wel of geen borstvoeding geeft.
Bron: artikel Tel Aviv University
. Dit kan bijvoorbeeld een overval of auto-ongeluk zijn, maar ook gebeurtenissen uit het dagelijks leven zoals een bevalling kunnen symptomen veroorzaken. ){kind=link}