Als je als ouders niet getrouwd bent maar wel samen een kind krijgt, dan is de vader niet automatisch de officiële vader. Als de vader wel graag de officiële vader wil zijn is het belangrijk om erkenning en ouderlijk gezag te regelen.
Erkennen
Stap één is dat de vader het kind erkent. De vader geeft daarmee aan echt de vader van het kind te zijn. Bij getrouwde stellen gebeurt dit automatisch. Bij ouders die geregistreerd partner zijn of samenwonen, moet dit apart geregeld worden. Een kind kan al bij de zwangerschap erkend worden, bij de aangifte van de geboorte of pas op latere leeftijd. De erkenning kan bij de gemeente geregeld worden waar de ouders ingeschreven staan. De vader wordt door het kind te erkennen de wettelijke vader. Hierdoor kan het kind zijn achternaam krijgen, van de vader erven, heeft de vader de verplichting om zijn kind te onderhouden en heeft de vader recht op omgang met het kind als de relatie beëindigd wordt.
Ouderlijk gezag
Maar met erkenning is nog niet alles geregeld.
Voor de wettelijke zeggenschap en wettelijke verantwoordelijkheid is ook ouderlijk gezag nodig. Ouderlijk gezag houdt in dat de ouder belangrijke beslissingen over het kind mag nemen. Dit kunnen belangrijke beslissingen over bijvoorbeeld schoolkeuze, medische zorg of financiën zijn. Bij het overlijden van de moeder speelt ouderlijk gezag ook een rol. Als alleen de moeder ouderlijk gezag heeft, bepaalt de rechter wie er in de toekomst het gezag heeft. Als de vader ook ouderlijk gezag heeft, krijgt deze automatisch het gezag. Als de ouders uit elkaar gaan en zij beide het gezag hebben, behouden ze dat ook en moeten samen de belangrijkste beslissingen over het kind blijven nemen. Het aanvragen van het ouderlijk gezag kan bij een rechtbank geregeld worden. De vader kan dan opgenomen worden in het gezagsregister. Bij een geregistreerd partnerschap hoeft dit niet. Als de vader het kind dan erkent, krijgt hij automatisch ook het ouderlijk gezag.
Getrouwd
Als de vader en moeder getrouwd zijn, is het aanvragen van erkenning en ouderlijk gezag niet nodig. Als de moeder van het kind getrouwd is met een andere man, kan de vader het kind niet erkennen en ouderlijk gezag krijgen. De automatisch erkenning kan dan alleen worden gewijzigd door het vaderschap te ontkennen.
