Als je zwanger bent lezen jij en je partner je goed in over allerlei onderwerpen die met het aanstaande ouderschap te maken hebben. Lezen dat een zwangerschap niet altijd rooskleurig verloopt, is een van de zaken die je even wakker schudden.
Een gevaarlijke complicatie bij een zwangerschap is het HELLP-syndroom. Dit acroniem staat voor Hemolysis Elevated Liver enzymes en Low Platelets, oftewel hemolyse, verhoogde leverenzymen, en weinig bloedplaatjes.
Wat betekent dit?
Er is sprake van een verhoogde afbraak van rode bloedcellen, een tekort aan bloedplaatjes waardoor de bloedstolling wordt ontregeld en een gestoorde leverfunctie. De zwangerschapscomplicatie HELLP kan levensbedreigend zijn voor moeder en kind.
Wanneer krijg je het HELLP -syndroom?
Meestal treedt deze zwangerschapscomplicatie op na de twintigste van de zwangerschap. Pre-eclampsie, zwangerschapshypertensie (hoge bloeddruk) en eiwitverlies in de urine, kan in sommige gevallen overgaan in HELLP. Maar HELLP kan ook plotseling ontstaan tijdens een gezonde zwangerschap, bij of twee à drie dagen na de bevalling. Recent onderzoek wijst uit dat het HELLP-syndroom zelfs aan het eind van de kraamtijd, dus na 7 à 8 dagen kan optreden, maar dit is wel een uitzondering.
HELLP-symptomen en klachten
De ene vrouw kan zich wat moe of grieperig voelen. Een ander voelt zich plotseling heel erg ziek. De klachten zijn echter te vergelijken met pre-eclampsie en zijn als volgt:
- hoge diastolische bloeddruk
- eiwit in de urine
- vocht vasthouden (perifeer oedeem), sterke gewichtstoename
- bandenpijn (om hoofd en/of buik)
- pijn in de bovenbuik of onder de borst
- pijn in de bovenrug of tussen de schouderbladen
- hoofdpijn/sterretjes zien
- misselijkheid en/of braken
- tintelende vingers
Neem bij meerdere van bovenstaande klachten direct contact op met je behandelend arts of verloskundige.
Diagnose HELLP-syndroom
Hoe is de diagnose voor HELLP te stellen? Alleen door middel van laboratoriumonderzoek. Bloedonderzoek is bij HELLP-klachten noodzakelijk om vast te stellen of er een pre-eclampsie met een complicerende HELLP ontstaat. Het is ook van groot belang om vast te stellen om de ernst van het syndroom, die vaak gepaard gaat met ernstige bloedafwijkingen, in te schatten. Wat wordt er onderzocht?
- hemoglobinegehalte
- nierfunctie
- leverenzymen
- bloedstolling
De artsen zullen na het vaststellen van het HELLP-syndroom onderzoek blijven doen in de vorm van bloedonderzoek, CTG’s, echo’s en bloeddrukmetingen.
Behandeling
Vermoedt een behandelend arts of verloskundige dat er sprake is van het HELLP-syndroom, dan zal er een ziekenhuisopname plaatsvinden. HELLP is mogelijk levensbedreigend voor moeder en kind. In eerste instantie zal bedrust worden voorgeschreven. Hierdoor daalt de bloeddruk niet, maar komt wel alle energie de baby ten goede.
Daarnaast komt je zwangere lichaam tot rust. Het is noodzakelijk om de bloeddruk met medicatie onder controle te houden. Er wordt veelal gekozen om je kindje eerder te laten komen via een keizersnede of inleiding. Waarom? De placenta is de oorzaak van het ontstaan van het syndroom.
Bevallen is de enige oplossing om HELLP te beëindigen, want er bestaan geen medicijnen of diëten voor. De mogelijkheid bestaat dat de baby, of de moeder in het kraambed, komt te overlijden. Daarom is het van belang dat de diagnose HELLP zo snel mogelijk wordt gesteld om de behandeling te starten.
Nazorg
Het HELLP-syndroom heeft een grote impact op een gezinsleven. De klachten en bedrust, maar ook andere gevolgen als een vroeggeboorte of in het allerergste geval het verlies van je kind laten een diepe indruk achter. Lichamelijke klachten die zijn ontstaan als gevolg van HELLP kunnen nog een tijd voortduren, in de meeste gevallen tot een jaar na de bevalling. Psychische klachten kunnen nog langer blijven bestaan. Lotgenoten kunnen je helpen de gebeurtenissen te verwerken en het een plek te geven.
